Het is gebaseerd op de theorie dat iedere cel in een gezond lichaam een eigen ritmische beweging bezit die fundamenteel is voor het leven en die men het craniosacrale ritme noemt. In de kern van het lichaam bevindt zich het hersenvocht dat de hersenen en het ruggenmerg omhult. Dit vocht beweegt met een regelmatig ritme door het lichaam en geeft dit ritme door in het hele lichaam en is dus ook in het hele lichaam voelbaar. Deze bewegingen zijn zeer subtiel, maar door een geoefende therapeut duidelijk waarneembaar.

Als gevolg van doorgemaakte trauma en onder invloed van stress kunnen lichaamsweefsels beschadigen en dit ritme beïnvloeden, waardoor het hersenvocht belemmerd wordt in zijn functies. Geoefende craniosacraal therapeuten zijn er op getraind deze beperkingen te voelen en te beoordelen. Met behulp van een druk van 5 gram kunnen deze beperkingen worden opgeheven. Het is een zeer zachte vorm van manipuleren van het lichaam met de bedoeling om de opgedane belemmeringen op te heffen, waarna het lichaam weer aan zijn eigen herstel kan gaan werken. Een zeer subtiele vorm van natuurlijke genezingen.